วิธีดูว่าแมวเป็นไข้หรือไม่: สัญญาณ สาเหตุ การวัด และวิธีดูแล

ไข้ในแมวคืออะไร?

ไข้ในแมวหมายถึงภาวะที่อุณหภูมิร่างกายสูงกว่าปกติ โดยแมวทั่วไปจะมีอุณหภูมิอยู่ระหว่าง 38–39.2 องศาเซลเซียส (100.4–102.5 องศาฟาเรนไฮต์) หากอุณหภูมิสูงกว่า 39.2°C ถือว่าเริ่มมีไข้ และหากสูงเกิน 41.1°C (106°F) อาจเป็นอันตรายร้ายแรงต่ออวัยวะภายในของแมวได้

ไข้สามารถเกิดจากปัจจัยมากมาย เช่น การติดเชื้อ การบาดเจ็บ โรคเรื้อรัง หรือแม้กระทั่งความเครียดและความตื่นเต้น โดยบางครั้งสัตวแพทย์อาจไม่สามารถระบุสาเหตุได้แน่ชัด จึงเรียกว่า ไข้ไม่ทราบสาเหตุ (Fever of Unknown Origin หรือ FUO)

แม้ว่าแมวของคุณจะไม่ได้มีไข้ การช่วยให้แมวรู้สึกเย็นสบายก็ยังสำคัญมาก โดยเฉพาะในช่วงอากาศร้อน คลิกที่นี่เพื่อดูวิธีป้องกันไม่ให้แมวร้อนเกินไป

สาเหตุของไข้ในแมว

ระบบภูมิคุ้มกันของแมวจะตอบสนองต่อสิ่งผิดปกติโดยเพิ่มอุณหภูมิของร่างกาย สาเหตุที่พบบ่อย ได้แก่:

• การติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือเชื้อรา
  
• การติดเชื้อพยาธิ เช่น ท็อกโซพลาสโมซิส หรือไซโทซูนโนซิส
  
• อาการบาดเจ็บหรือการกระทบกระเทือน
  
• เนื้องอกหรือมะเร็ง
  
• โรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง เช่น ลูปัส
  
• ผลข้างเคียงจากยา
  
• ภาวะอักเสบในร่างกาย
  
• ความร้อนจัดหรือเป็นลมแดด
  

แมวที่ออกไปนอกบ้าน มีความเสี่ยงสูงกว่าในการสัมผัสกับเห็บ หมัด หรือสิ่งแวดล้อมที่มีเชื้อโรค เช่น:

• โรคไข้บ็อบแคต (Cytauxzoonosis) – อาจถึงตาย
  
• ท็อกโซพลาสโมซิส (Toxoplasmosis) – โรคจากพยาธิที่พบได้บ่อย
  
• เออริลิเคีย (Ehrlichiosis) – จากเห็บ ทำให้มีเลือดออกผิดปกติ
  
• โรคแมวข่วน (Bartonellosis) – ติดต่อได้ทั้งสัตว์และคน
  
• โรคไข้หุบเขา (Coccidioidomycosis) – เชื้อราชนิดหนึ่ง
  
• แบคทีเรียในเลือด (Haemobartonellosis) – รักษายาก
  

สัญญาณว่าแมวของคุณอาจมีไข้

หากแมวของคุณมีอาการต่อไปนี้ อาจเป็นสัญญาณของไข้:

• ซึม เฉื่อยชา หรือดูไม่สดใส
  
• เบื่ออาหาร
  
• ดื่มน้ำน้อย
  
• ไม่เลียทำความสะอาดตัวเอง
  
• ชอบหลบซ่อน ไม่อยากขยับ
  
• หายใจเร็ว ตัวสั่น หรือหัวใจเต้นเร็ว
  
• ขาดน้ำ
  
• อาเจียนหรือท้องเสีย
  
• ไม่สนใจสิ่งรอบตัว หรือไม่ทำกิจกรรมที่เคยชอบ
  

ข้อควรจำ: การจับจมูกแมวหรือรู้สึกว่าตัวแมวอุ่นไม่สามารถวินิจฉัยไข้ได้แน่นอน วิธีเดียวที่จะแน่ใจคือ การวัดอุณหภูมิ

วิธีวัดไข้แมวอย่างปลอดภัย

การวัดอุณหภูมิร่างกายเป็นวิธีเดียวที่แม่นยำที่สุดในการรู้ว่าแมวเป็นไข้หรือไม่

อุปกรณ์ที่ควรเตรียม:

• เทอร์โมมิเตอร์ดิจิทัล (แนะนำให้ใช้แบบวัดทางทวาร)
  
• วาสลีนหรือสารหล่อลื่น
  
• กระดาษทิชชู่และแอลกอฮอล์สำหรับทำความสะอาด
  
• ขนมหรือของรางวัลสำหรับแมว
  

ขั้นตอน:

1. ทาวาสลีนที่ปลายเทอร์โมมิเตอร์
   
2. ให้ผู้ช่วยจับแมวให้อยู่ในท่าหันก้นมาทางคุณ
   
3. ยกหางขึ้นแล้วค่อยๆ ใส่เทอร์โมมิเตอร์เข้าไปทางทวารประมาณ 1 นิ้ว
   
4. อย่าฝืน ถ้าแมวขัดขืนให้หยุดพักก่อน
   
5. รอจนเทอร์โมมิเตอร์แจ้งว่าเสร็จ (ถ้าใช้แบบดิจิทัล) หรือรอ 2 นาที (ถ้าใช้แบบปรอท)
   
6. อ่านค่าอุณหภูมิ แล้วทำความสะอาดเครื่องมือ
   
7. ให้ขนมหรือรางวัลแก่แมวหลังวัดเสร็จ
   

ห้ามใช้เทอร์โมมิเตอร์ที่ใช้กับแมวกับคน และไม่ควรใช้เทอร์โมมิเตอร์แบบปรอทที่แตกง่าย

หากคุณไม่สะดวกหรือไม่มั่นใจในการวัด ควรรีบพาแมวไปให้สัตวแพทย์วัดแทน

การวินิจฉัยโดยสัตวแพทย์

สัตวแพทย์จะเริ่มต้นจาก:

• ซักประวัติและอาการ
  
• ตรวจร่างกายและวัดอุณหภูมิ
  
• ตรวจเลือดหาเชื้อ FeLV และ FIV
  
• ตรวจนับเม็ดเลือดและค่าสารเคมี
  
• ตรวจปัสสาวะและอุจจาระ
  
• อัลตราซาวด์หรือเอกซเรย์ในบางกรณี
  

การดูแลและการรักษาแมวที่มีไข้

แมวที่มีไข้ควรได้รับ:

• ที่พักที่เงียบสงบ
  
• น้ำสะอาดตลอดเวลา
  
• อาหารที่ย่อยง่ายและมีคุณค่าทางโภชนาการ
  

อย่าให้ยาลดไข้ของคนกับแมว เช่น พาราเซตามอล เพราะเป็นพิษรุนแรงต่อแมว

หากไข้ไม่ลดภายใน 24 ชั่วโมง หรืออุณหภูมิเกิน 41.1°C ควรรีบพาไปพบสัตวแพทย์ทันที

ในกรณีรุนแรง อาจต้อง:

• ให้น้ำเกลือทางเส้นเลือดหรือใต้ผิวหนัง
  
• ให้ยาปฏิชีวนะหรือยาลดการอักเสบ
  
• ให้การดูแลในโรงพยาบาล
  

สรุป: วิธีดูว่าแมวเป็นไข้หรือไม่

แมวที่มีอาการซึม เบื่ออาหาร ไม่เล่น ไม่ดูแลตัวเอง และตัวร้อนผิดปกติ อาจกำลังมีไข้

ทางเดียวที่จะรู้แน่นอน คือ วัดอุณหภูมิด้วยเทอร์โมมิเตอร์ทางทวาร หากพบว่าอุณหภูมิสูงเกิน 39.2°C ให้เริ่มเฝ้าระวัง และหากสูงเกิน 41°C หรือมีอาการรุนแรงอื่นๆ ให้รีบพบสัตวแพทย์ทันที

การดูแลตั้งแต่เนิ่นๆ ช่วยให้แมวฟื้นตัวเร็วขึ้น และหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงในอนาคต

คำถามที่พบบ่อย (FAQs) เกี่ยวกับวิธีสังเกตและดูแลแมวที่มีไข้