ถ้าคุณเลี้ยงแมว คุณคงเคยเห็นแมวของคุณนวดด้วยอุ้งเท้าบนหมอน ผ้าห่ม หรือแม้แต่บนตัวคุณเอง พฤติกรรมนี้มักถูกเรียกอย่างน่ารักว่า “ทำคุกกี้” เพราะท่าทางคล้ายการนวดแป้ง ถึงแม้ว่ามันจะดูน่ารักจนอดถ่ายรูปไม่ได้ แต่แท้จริงแล้ว การนวดของแมวมีความหมายลึกซึ้งมากกว่านั้น
ในบทความนี้ เราจะมาเจาะลึกถึง เหตุผลที่แมวนวด ไม่ว่าจะเป็นการนวดให้กับตัวเอง มนุษย์ หรือแมวตัวอื่น พร้อมทั้งอธิบายสิ่งที่ผู้เชี่ยวชาญและสัตวแพทย์ค้นพบเกี่ยวกับพฤติกรรมนี้อย่างละเอียด
พฤติกรรมการนวดคืออะไร?
การนวดคือการที่แมวใช้เท้าสลับกันกดลงบนพื้นผิว เช่น ผ้าห่ม หมอน หรือแม้แต่บนตัวคุณ พฤติกรรมนี้เริ่มตั้งแต่ยังเป็นลูกแมว และสามารถดำเนินต่อเนื่องจนโตเป็นแมวผู้ใหญ่
แมวบางตัวกรนเบา ๆ ขณะนวด หลับตาพริ้ม หรือหรี่ตาอย่างผ่อนคลาย ซึ่งเป็นสัญญาณว่าแมวกำลังรู้สึกมีความสุข สบายใจ และไว้วางใจ
เหตุผลที่แมวนวด (กับตัวเอง มนุษย์ หรือแมวตัวอื่น)
1. ความทรงจำจากวัยเด็ก
ลูกแมวจะนวดท้องแม่ขณะดูดนมเพื่อกระตุ้นให้น้ำนมไหล การกระทำนี้มักฝังอยู่ในสัญชาตญาณ และสามารถติดตัวแมวจนโต แมวที่หย่านมเร็วเกินไป หรือพลัดพรากจากแม่ก่อนวัยอันควร มักมีแนวโน้มแสดงพฤติกรรมนี้มากกว่า โดยบางครั้งจะมีการดูดหรือเลียไปด้วย
พฤติกรรมนี้จึงไม่ใช่เพียงเรื่องของความสุขในปัจจุบันเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องกับ “ความคิดถึง” และความรู้สึกปลอดภัยเหมือนตอนเป็นลูกแมวอีกด้วย
2. การแสดงความรักและความไว้วางใจ
แมวจะไม่ยอมเข้าใกล้หรือสัมผัสใคร ถ้าไม่รู้สึกปลอดภัย การที่แมวนวดคุณหรือนวดแมวอีกตัวหนึ่ง คือการบอกว่า “ฉันรักและไว้ใจเธอ” นี่คือการเชื่อมสายสัมพันธ์ และเป็นพฤติกรรมแสดงความรักอย่างแท้จริง
คุณจะไม่ค่อยเห็นแมวที่ไม่ถูกกันนวดให้กัน เพราะการนวดต้องการระดับความไว้ใจสูงมาก
3. การทำเครื่องหมายด้วยกลิ่น
อุ้งเท้าของแมวมีต่อมกลิ่นเฉพาะตัว เมื่อแมวนวด พวกมันอาจกำลังปล่อยกลิ่นเพื่อทำเครื่องหมาย แม้แมวส่วนใหญ่จะใช้การถูหน้าแทนการนวดเพื่อทำเครื่องหมาย แต่การนวดก็สามารถมีจุดประสงค์นี้ได้ โดยเฉพาะเมื่อพวกมันรู้สึกเป็นเจ้าของบางสิ่ง เช่น หมอน ตัวคุณ หรือแมวอีกตัว
อย่างไรก็ตาม การทำเครื่องหมายด้วยการนวดต่อกันในหมู่แมวไม่ใช่เรื่องที่พบได้บ่อยนัก
4. เพื่อความสุข ความผ่อนคลาย และความพึงพอใจ
แมวนวดเมื่อพวกมันรู้สึกดี มีความสุข หรืออยู่ในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย สังเกตได้จากการกรน การหลับตา และพฤติกรรมที่สงบสุข แมวบางตัวถึงกับนวดเตียงก่อนงีบ เพื่อให้ที่นอนฟูนุ่มขึ้น หรือแม้แต่ปีนตักคุณแล้วนวดหลังจากกินอิ่ม
การนวดระหว่างแมวกับแมว
ถ้าคุณมีแมวหลายตัวในบ้าน คุณอาจเคยเห็นแมวนวดให้กัน บางคู่ผลัดกันนวดอย่างน่าเอ็นดู นี่เป็นพฤติกรรมทางสังคมที่แสดงถึงความรัก ความสัมพันธ์แน่นแฟ้น และความรู้สึกผ่อนคลายร่วมกัน
อย่าแปลกใจหากเห็นแมวตัวผู้จากครอกเดียวกันแสดงพฤติกรรมนี้ เพราะลูกแมวจากครอกเดียวกัน โดยเฉพาะเพศผู้ มีแนวโน้มจะนวดกันบ่อยกว่า

การนวดเกี่ยวข้องกับความเครียดหรือภาวะผิดปกติหรือไม่?
แม้การนวดจะเป็นพฤติกรรมเชิงบวกส่วนใหญ่ แต่บางครั้งก็อาจเกิดจากความเครียดหรือความวิตกกังวล หากแมวของคุณนวดบ่อยผิดปกติ นวดโดยไม่กรน หรือมีพฤติกรรมร่วมอื่น ๆ ที่ดูเครียด เช่น หายใจถี่ หลบซ่อน หรือกินน้อยลง ควรปรึกษาสัตวแพทย์ทันที
แมวอาจใช้การนวดเป็นวิธีปลอบตัวเองหลังเผชิญกับเหตุการณ์ตึงเครียด เช่น การนั่งรถ การย้ายบ้าน หรือการเจอเสียงรบกวนอย่างเครื่องดูดฝุ่น
แล้วควรห้ามแมวนวดไหม?
โดยทั่วไป ไม่ควรห้าม การนวด เว้นแต่แมวอีกตัวจะดูไม่สบายใจหรือหลีกเลี่ยงอย่างชัดเจน การนวดเป็นพฤติกรรมธรรมชาติที่มีประโยชน์ ช่วยสร้างความสัมพันธ์ ลดความเครียด และแสดงออกถึงความรัก
หากแมวเริ่มกัดหรือเล่นแรงเกินไประหว่างเล่น ควรแยกพวกมันด้วยวิธีปลอดภัย เช่น ทำเสียงดังเบา ๆ เพื่อดึงความสนใจ แต่อย่าพุ่งเข้าไปแยกทันที เพราะคุณอาจถูกข่วนโดยไม่ตั้งใจ
พฤติกรรมคล้ายกัน: การเอาหัวชน
นอกจากการนวดแล้ว การเอาหัวชนก็เป็นอีกพฤติกรรมที่แมวใช้แสดงความรักและสร้างสายสัมพันธ์ มันคือการทำเครื่องหมายด้วยกลิ่นเช่นกัน และมักเกิดขึ้นเมื่อแมวรู้สึกผ่อนคลายและไว้วางใจ เป็นพฤติกรรมบวกที่ไม่น่ากังวล
แล้วแมวชนิดอื่น ๆ ล่ะ?
แมวป่า แมวใหญ่ เช่น สิงโต เสือดาว รวมถึงแมวโบราณ ต่างก็มีพฤติกรรมนวดเช่นกัน บางตัวนวดพื้นหญ้าเพื่อทำให้ที่นอนนุ่มก่อนนอน เหมือนกับสุนัขป่าที่หมุนเป็นวงกลมก่อนล้มตัวลง
แม้จะเป็นสัตว์ป่า แต่พฤติกรรมเหล่านี้ก็ชี้ให้เห็นว่า “การนวด” เป็นพฤติกรรมพื้นฐานที่ถูกถ่ายทอดมาตั้งแต่บรรพบุรุษของแมวทั้งหลาย
สรุป
การนวดเป็นพฤติกรรมที่น่ารักแต่ทรงพลัง มันแสดงออกถึงความรัก ความไว้วางใจ ความผ่อนคลาย และความผูกพัน ไม่ว่าจะเป็นการนวดกับมนุษย์ สิ่งของ หรือแมวด้วยกันเอง
ในครั้งต่อไปที่แมวปีนขึ้นมาตักคุณแล้วเริ่ม “ทำคุกกี้” อย่าลืมยิ้มและให้เวลากับมันอย่างเต็มที่ เพราะนี่คือสัญญาณอันอบอุ่นว่าแมวของคุณ “รู้สึกว่าคุณคือบ้านของมัน”
คำถามที่พบบ่อย (FAQs) เกี่ยวกับพฤติกรรมการนวดของแมว
ใช่ การที่แมวนวดบนตัวคุณมักแสดงถึงความรัก ความไว้ใจ และความรู้สึกปลอดภัย แมวจะไม่ทำพฤติกรรมนี้กับคนที่ไม่ไว้ใจ
เพราะหลังจากกินอิ่ม แมวมักรู้สึกผ่อนคลายและมีความสุข การนวดจึงเป็นวิธีแสดงความพอใจและสร้างความสบาย
ถ้าแมวดูผ่อนคลายขณะนวด ถือว่าเป็นพฤติกรรมปกติ แต่ถ้านวดถี่เกินไปโดยไม่มีเสียงเพอร์ หรือดูเครียด ควรปรึกษาสัตวแพทย์
ไม่จำเป็นต้องหยุด เว้นแต่จะรู้สึกเจ็บ หรือแมวใช้เล็บจิกแรง สามารถเบี่ยงเบนความสนใจไปที่หมอนหรือผ้าห่มแทนได้
ใช่ ลูกแมวที่พลัดพรากจากแม่เร็วหรือไม่ได้ดูดนมนานพอ มักมีพฤติกรรมนวดบ่อยกว่า เพราะเป็นวิธีปลอบตัวเองและหาความรู้สึกปลอดภัย