ถ้าคุณเลี้ยงแมว คุณคงเคยเห็นแมวของคุณนวดด้วยอุ้งเท้าบนหมอน ผ้าห่ม หรือแม้แต่บนตัวคุณเอง พฤติกรรมนี้มักถูกเรียกอย่างน่ารักว่า “ทำคุกกี้” เพราะท่าทางคล้ายการนวดแป้ง ถึงแม้ว่ามันจะดูน่ารักจนอดถ่ายรูปไม่ได้ แต่แท้จริงแล้ว การนวดของแมวมีความหมายลึกซึ้งมากกว่านั้น
ในบทความนี้ เราจะมาเจาะลึกถึง เหตุผลที่แมวนวด ไม่ว่าจะเป็นการนวดให้กับตัวเอง มนุษย์ หรือแมวตัวอื่น พร้อมทั้งอธิบายสิ่งที่ผู้เชี่ยวชาญและสัตวแพทย์ค้นพบเกี่ยวกับพฤติกรรมนี้อย่างละเอียด
พฤติกรรมการนวดคืออะไร?
การนวดคือการที่แมวใช้เท้าสลับกันกดลงบนพื้นผิว เช่น ผ้าห่ม หมอน หรือแม้แต่บนตัวคุณ พฤติกรรมนี้เริ่มตั้งแต่ยังเป็นลูกแมว และสามารถดำเนินต่อเนื่องจนโตเป็นแมวผู้ใหญ่
แมวบางตัวกรนเบา ๆ ขณะนวด หลับตาพริ้ม หรือหรี่ตาอย่างผ่อนคลาย ซึ่งเป็นสัญญาณว่าแมวกำลังรู้สึกมีความสุข สบายใจ และไว้วางใจ
เหตุผลที่แมวนวด (กับตัวเอง มนุษย์ หรือแมวตัวอื่น)
1. ความทรงจำจากวัยเด็ก
ลูกแมวจะนวดท้องแม่ขณะดูดนมเพื่อกระตุ้นให้น้ำนมไหล การกระทำนี้มักฝังอยู่ในสัญชาตญาณ และสามารถติดตัวแมวจนโต แมวที่หย่านมเร็วเกินไป หรือพลัดพรากจากแม่ก่อนวัยอันควร มักมีแนวโน้มแสดงพฤติกรรมนี้มากกว่า โดยบางครั้งจะมีการดูดหรือเลียไปด้วย
พฤติกรรมนี้จึงไม่ใช่เพียงเรื่องของความสุขในปัจจุบันเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องกับ “ความคิดถึง” และความรู้สึกปลอดภัยเหมือนตอนเป็นลูกแมวอีกด้วย
2. การแสดงความรักและความไว้วางใจ
แมวจะไม่ยอมเข้าใกล้หรือสัมผัสใคร ถ้าไม่รู้สึกปลอดภัย การที่แมวนวดคุณหรือนวดแมวอีกตัวหนึ่ง คือการบอกว่า “ฉันรักและไว้ใจเธอ” นี่คือการเชื่อมสายสัมพันธ์ และเป็นพฤติกรรมแสดงความรักอย่างแท้จริง
คุณจะไม่ค่อยเห็นแมวที่ไม่ถูกกันนวดให้กัน เพราะการนวดต้องการระดับความไว้ใจสูงมาก
3. การทำเครื่องหมายด้วยกลิ่น
อุ้งเท้าของแมวมีต่อมกลิ่นเฉพาะตัว เมื่อแมวนวด พวกมันอาจกำลังปล่อยกลิ่นเพื่อทำเครื่องหมาย แม้แมวส่วนใหญ่จะใช้การถูหน้าแทนการนวดเพื่อทำเครื่องหมาย แต่การนวดก็สามารถมีจุดประสงค์นี้ได้ โดยเฉพาะเมื่อพวกมันรู้สึกเป็นเจ้าของบางสิ่ง เช่น หมอน ตัวคุณ หรือแมวอีกตัว
อย่างไรก็ตาม การทำเครื่องหมายด้วยการนวดต่อกันในหมู่แมวไม่ใช่เรื่องที่พบได้บ่อยนัก
4. เพื่อความสุข ความผ่อนคลาย และความพึงพอใจ
แมวนวดเมื่อพวกมันรู้สึกดี มีความสุข หรืออยู่ในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย สังเกตได้จากการกรน การหลับตา และพฤติกรรมที่สงบสุข แมวบางตัวถึงกับนวดเตียงก่อนงีบ เพื่อให้ที่นอนฟูนุ่มขึ้น หรือแม้แต่ปีนตักคุณแล้วนวดหลังจากกินอิ่ม
การนวดระหว่างแมวกับแมว
ถ้าคุณมีแมวหลายตัวในบ้าน คุณอาจเคยเห็นแมวนวดให้กัน บางคู่ผลัดกันนวดอย่างน่าเอ็นดู นี่เป็นพฤติกรรมทางสังคมที่แสดงถึงความรัก ความสัมพันธ์แน่นแฟ้น และความรู้สึกผ่อนคลายร่วมกัน
อย่าแปลกใจหากเห็นแมวตัวผู้จากครอกเดียวกันแสดงพฤติกรรมนี้ เพราะลูกแมวจากครอกเดียวกัน โดยเฉพาะเพศผู้ มีแนวโน้มจะนวดกันบ่อยกว่า
การนวดเกี่ยวข้องกับความเครียดหรือภาวะผิดปกติหรือไม่?
แม้การนวดจะเป็นพฤติกรรมเชิงบวกส่วนใหญ่ แต่บางครั้งก็อาจเกิดจากความเครียดหรือความวิตกกังวล หากแมวของคุณนวดบ่อยผิดปกติ นวดโดยไม่กรน หรือมีพฤติกรรมร่วมอื่น ๆ ที่ดูเครียด เช่น หายใจถี่ หลบซ่อน หรือกินน้อยลง ควรปรึกษาสัตวแพทย์ทันที
แมวอาจใช้การนวดเป็นวิธีปลอบตัวเองหลังเผชิญกับเหตุการณ์ตึงเครียด เช่น การนั่งรถ การย้ายบ้าน หรือการเจอเสียงรบกวนอย่างเครื่องดูดฝุ่น
แล้วควรห้ามแมวนวดไหม?
โดยทั่วไป ไม่ควรห้าม การนวด เว้นแต่แมวอีกตัวจะดูไม่สบายใจหรือหลีกเลี่ยงอย่างชัดเจน การนวดเป็นพฤติกรรมธรรมชาติที่มีประโยชน์ ช่วยสร้างความสัมพันธ์ ลดความเครียด และแสดงออกถึงความรัก
หากแมวเริ่มกัดหรือเล่นแรงเกินไประหว่างเล่น ควรแยกพวกมันด้วยวิธีปลอดภัย เช่น ทำเสียงดังเบา ๆ เพื่อดึงความสนใจ แต่อย่าพุ่งเข้าไปแยกทันที เพราะคุณอาจถูกข่วนโดยไม่ตั้งใจ
พฤติกรรมคล้ายกัน: การเอาหัวชน
นอกจากการนวดแล้ว การเอาหัวชนก็เป็นอีกพฤติกรรมที่แมวใช้แสดงความรักและสร้างสายสัมพันธ์ มันคือการทำเครื่องหมายด้วยกลิ่นเช่นกัน และมักเกิดขึ้นเมื่อแมวรู้สึกผ่อนคลายและไว้วางใจ เป็นพฤติกรรมบวกที่ไม่น่ากังวล
แล้วแมวชนิดอื่น ๆ ล่ะ?
แมวป่า แมวใหญ่ เช่น สิงโต เสือดาว รวมถึงแมวโบราณ ต่างก็มีพฤติกรรมนวดเช่นกัน บางตัวนวดพื้นหญ้าเพื่อทำให้ที่นอนนุ่มก่อนนอน เหมือนกับสุนัขป่าที่หมุนเป็นวงกลมก่อนล้มตัวลง
แม้จะเป็นสัตว์ป่า แต่พฤติกรรมเหล่านี้ก็ชี้ให้เห็นว่า “การนวด” เป็นพฤติกรรมพื้นฐานที่ถูกถ่ายทอดมาตั้งแต่บรรพบุรุษของแมวทั้งหลาย
สรุป
การนวดเป็นพฤติกรรมที่น่ารักแต่ทรงพลัง มันแสดงออกถึงความรัก ความไว้วางใจ ความผ่อนคลาย และความผูกพัน ไม่ว่าจะเป็นการนวดกับมนุษย์ สิ่งของ หรือแมวด้วยกันเอง
ในครั้งต่อไปที่แมวปีนขึ้นมาตักคุณแล้วเริ่ม “ทำคุกกี้” อย่าลืมยิ้มและให้เวลากับมันอย่างเต็มที่ เพราะนี่คือสัญญาณอันอบอุ่นว่าแมวของคุณ “รู้สึกว่าคุณคือบ้านของมัน”
